Hoe zit het met IKV en wat verandert er?

Wat is IKV ook alweer?

Zodra een dienstbetrekking begint, ontstaat ook een inkomstenverhouding (IKV). En als de dienstbetrekking eindigt, stopt de inkomstenverhouding. Werkgevers hebben een IKV-nummer nodig voor de loon- en pensioenaangifte bij overheidsinstanties en pensioenuitvoerders. Elke werknemer krijgt een eigen IKV, die bestaat uit:

• Het loonheffingennummer

• Het burgerservicenummer (BSN) van de werknemer of, als dat er niet is, het personeelsnummer

• Het nummer inkomstenverhouding

Wanneer pas je het IKV-nummer aan?

De loonaangifte gebeurt per IKV-nummer. Dat is niet hetzelfde als per werknemer, omdat een medewerker soms meerdere IKV’s heeft of omdat het nummer verandert. Kort gezegd krijgt een werknemer een nieuw nummer inkomstenverhouding als de verzekeringssituatie verandert. Dat betekent dat hij of zij vanaf een bepaald moment anders verzekerd is voor de sociale premies. Dit gebeurt in de volgende situaties.

Nieuw arbeidscontract:

• Een voormalig werknemer gaat opnieuw in dienst. Een nieuw IKV-nummer is nodig als het geen opvolgend dienstverband is, dus als er 1 dag of meer tussen de arbeidscontracten zit

• Een stagiair(e) wordt een gewone medewerker

• Een werknemer wordt directeur-grootaandeelhouder (DGA)

• De DGA wordt een gewone medewerker

• Een meewerkend kind gaat bij de onderneming van zijn of haar ouder(s) van een fictieve dienstbetrekking naar een echte dienstbetrekking

• Bij een fictieve dienstbetrekking heeft een kind door de familierelatie andere arbeidsvoorwaarden dan de andere werknemers. Hierbij moet de werkgever loonbelasting/ premie volksverzekeringen inhouden en werkgeversheffing Zvw betalen. Daarnaast is het kind niet verzekerd voor werknemersverzekeringen

• Bij een echte dienstbetrekking heeft een kind een arbeidsovereenkomst en dezelfde arbeidsvoorwaarden als andere medewerkers. De loonheffingen en werknemersverzekeringen zijn daarmee ook hetzelfde als bij een ‘gewone’ werknemer

Aanpassing van het arbeidscontract:

• Een werknemer gaat met pensioen

• Een medewerker blijft doorwerken na de pensioenleeftijd. Vanaf de pensioengerechtigde leeftijd krijgt zo iemand een nieuw IKV-nummer

• Een werknemer krijgt een familierelatie met de DGA

• Een medewerker gaat meerdere functies uitvoeren, waarbij voor elke functie een ander salaris geldt. Per functie komt er een extra IKV-nummer bij

Uitstel van het Besluit IKV

Al in 2021 heeft het kabinet een voorstel gedaan om de regels en definities van de IKV aan te passen. Na verschillende keren uitstel gaat het Besluit IKV pas in op 1 januari 2027. Hier zijn verschillende redenen voor. Aan de ene kant gaven werkgevers aan dat de uitvoering te ingewikkeld is, waardoor het besluit een aantal keer is aangepast. Aan de andere kant heeft het UWV langer de tijd nodig om hun verouderde systemen te vernieuwen, zodat de uitvoering mogelijk wordt. Hiervoor moeten de nieuwe IKV-regels definitief zijn, waarna het UWV nog een uitvoeringstoets doet.

Wat verandert er aan de IKV?

Het uitgangspunt van het Besluit IKV is dat elke dienstbetrekking een nieuwe IKV krijgt. Dat houdt in dat je met de nieuwe regels ook in de volgende gevallen een nieuw IKV-nummer aanmaakt.

Arbeidscontract:

• Een werknemer krijgt een contractverlenging. Voor elke opvolgende arbeidsovereenkomst voor zowel bepaalde als onbepaalde tijd is een nieuw IKV-nummer nodig

• Een medewerker krijgt een opvolgende uitzendovereenkomst. Net als bij arbeidscontracten maak je ook hiervoor een nieuw IKV-nummer aan

• Een werknemer krijgt tijdelijk meer contracturen

Uitkeringen:

• Een medewerker ontvangt een uitkering van het UWV via de werkgever, zoals bij zwangerschaps- en geboorteverlof. Nu valt de inkomstenverhouding van een dienstbetrekking en uitkeringsrecht nog samen, maar straks zijn hier aparte IKV-nummers voor nodig

• Elke uitkering van een werknemer krijgt een eigen IKV-nummer 

• Alleen voor ZW- en WAZO-uitkeringen mag je hetzelfde IKV-nummer gebruiken, omdat het onderscheid hiertussen lastig is

• ZW betekent Ziektewet. Werknemers vragen een Ziektewet-uitkering aan als ze door ziekte niet kunnen werken en ze geen recht hebben op loondoorbetaling van hun werkgever

• WAZO staat voor Wet Arbeid en Zorg. Hier vallen verschillende soorten verlof onder waarvoor een uitkering mogelijk is, zoals betaald ouderschapsverlof, aanvullend geboorteverlof en zorgverlof

Aanpassingen aan de werkgeverskant

Wat daarnaast verandert, is dat werknemers een nieuw IKV-nummer krijgen als er bepaalde aanpassingen zijn aan de kant van de werkgever. De dienstbetrekking blijft dan hetzelfde. Denk bijvoorbeeld aan deze situaties:

• De werkgever krijgt een ander loonheffingensubnummer

• Het loonheffingennummer verandert door een fusie of bedrijfsovername

• De werkgever betaalt voor een medewerker werkgeversheffing Zvw, terwijl deze eerst een bijdrage Zvw inhield

• De werkgever houdt een bijdrage Zvw in, terwijl deze eerst werkgeversheffing Zvw betaalde voor een werknemer. Dit gebeurt alleen in specifieke gevallen

• De verzekeringssituatie van een medewerker verandert voor de werknemersverzekeringen

De minister verwerkt op dit moment de laatste aanpassingen in het Besluit IKV. Er kunnen dus nog (kleine) dingen veranderen aan de nieuwe regels. Het gaat dan vooral om details.